دکتر مونا زارع
حفره شکم قسمتی از تنه است که در زیر عضله دیافراگم واقع شده است. این حفره ارتباطی مستقیم با حفره لگنی دارد و هیچ عنصر تشریحی ای این دو را جدا نمی کند (یعنی هنگام تشریح بدن انسان به عنصری که به طور مشخصی شکم و لگن را از هم جدا کند برنمی خوریم). بنابراین حدود حفره شکم را از طرف پایین به طور قراردادی تعیین می کنیم. اگر به طور قراردادی صفحه ای فرضی و افقی از تنگه فوقانی لگن عبور دهیم، حد تحتانی حفره شکم مشخص می شود. آن چه در زیر این صفحه قرار دارد جزو حفره لگن (لگن حقیقی) است.
حفره شکمی بسیار وسیع تر از چیزی است که ما از خارج و به طور ظاهری شکم می نامیم. از آن جا که عضله دیافراگم گنبدی شکل است حفره شکمی در بالا به داخل قفسه سینه پیشروی کرده و در نتیجه قسمتی از فضای استخوانی قفسه سینه جزو حفره شکمی محسوب می شود. در پایین نیز حفره شکمی به داخل اسکلت استخوانی لگن گسترش یافته و قسمتی از حفره لگن که در بالای تنگه فوقانی قرار دارد (یعنی لگن کاذب) چزو حفره شکمی است.
به طور خلاصه حدود شکم عبارت است از:
در بالا: سطح تحتانی دیافراگم
در پایین: تنگه فوقانی لگن
در جلو: جدار قدامی شکم و عضلات قدامی آن
در عقب: ستون مهره های کمری و عضلات پشتی حوزه شکم
پوست شکم (در قسمت جلویی حفره شکم است) بسیار شل بوده و قابلیت کشش زیادی دارد. این نکته را می توان در هنگام آبستنی، کیست و تومورهای شکمی مورد توجه قرار داد. در اثر کشیده شدن پوست شکم در قسمت تحتانی، خطوط سفید رنگی ظاهر می شود که “لینه آ آلبا” Linea alba نامیده می شود.