تاریخ مطالعات درباره ماه

اولین فضانوردی که به ماه قدم گذاشت
در گذشته بعضی از مردم  فکر می کردند که ماه یک بشقاب چرخان آتش است. دیگران باور داشتند ماه آینه ای است که زمین و دریاهای زمین را باز می تاباند. اما فیلسوفان در یونان قدیم فهمیدند که ماه فضایی واقع در مدار زمین است. بعضی از فیلسوفان یونانی عقیده داشتند که ماه دنیایی بسیار شبیه به زمین است.

 

حتی 100 سال پیش از میلاد مسیح، پلوتارک (Plutarch) مورخ یونانی از زندگی انسان ها ر روی ماه صحبت کرده است. ظاهراً یونانی ها عقیده داشتند که مناطق تاریک روی ماه دریا و نقاط روشن آن خشکی هستند.

 

اولین فضانوردی که به ماه قدم گذاشت

اولین انسانی که روی ماه قدم گذاشت نیل آرمسترانگ بود که این تصویر را از باز آلدراین در نزدیکی سیسموگراف گرفت. یک دوربین تلویزیونی هم در زمینه تصویر دیده می شود. مدل ماه پیمای آنها هم در سمت راست دیده می شود. (عکس از ناسا)

 
در حدود سال های 150 پیش از میلاد، بطلمیوس ستاره شناس یونانی ای که در اسکندریه مصر زندگی می کرد گفت ماه نزدیک ترین همسایه زمین است. او فکر می کرد که هم ماه و هم خورشید دور زمین می گردند. دیدگاه بطلمیوس بیش از 1300 سال مورد قبول بود. اما در ابتدای قرن 16 ستاره شناس لهستانی نیکولا کپرنیک نظریه درستی ارایه داد. او گفت که زمین و دیگر سیاره ها دور خورشید می گردند و ماه به دور زمین می گردد. برای کسب اطلاعات درباره تأثیرگذارترین نظرات در علم ستاره شناسی اینجا را کلیک کنید.

 

اولین کسانی که ماه را با تلسکوپ دیدند

گالیله فیزیکدان و ستاره شناس ایتالیایی اولین توصیف علمی درباره ماه را با استفاده از آنچه از طریق تلسکوپ دیده بود، ارایه داد. در سال 1609  گالیله سطح کوهستانی و ناهموار ماه را توصیف کرد. این توصیف کاملاً با آن چیزی که عموم فکر می کردند متفاوت بود. مردم در آن زمان فکر می کردند که سطح ماه صاف است. گالیله نوشت که مناطق تاریک ماه، بلند و کوهستانی و مناطق تاریک صاف و هموار هستند. گالیله یک حفره بزرگ را در کوهستان های مرکزی ماه جزء به جزء تشریح کرد و درباره منشأ ‌‌حفره های های روی کره ماه بحث کرد.

بقیه ستاره شناسان قرن شانزدهم نقشه ماه را کشیدند و شکل هر سطحی را که می توانستند ببینند را فهرست کردند. هرچه تلسکوپ ها قوی تر می شدند مشاهدات بیشتری صورت می گرفت. در سال 1645 مهندس و ستاره شناس آلمانی "میشل فلورنت ون لانگرن" (Micheal Florent van Langren) نقشه ای را منتشر کرد که اسامی اشکال موجود در سطح ماه و بیشتر حفره های ماه را داشت. به تدریج ستاره شناسان دیگری  نیز بر این اطلاعات افزودند و نقشه ماه را کامل و کامل تر کردند.

یک روور ماه پیما

این تصویر یک ماه پیما در نزدیکی یک کانال طولانی است که احتمالاً به وسیله گدازه ها در چهار میلیارد یا سه میلیارد سال قبل شکل گرفته باشد. این عکس را یک فضانورد در آپولو 15 در سال 1971 گرفته

تا آخر قرن نوزدهم بیشتر ستاره شناسان فکر می کردند که آتشفشان، حفره های ماه را به وجود آورده. در دهه 1870 ستاره شناس انگلیسی ریچارد ای پروکتور (Richard A Proctor) به درستی گفت که حفره ها در نتیجه برخورد اجسام سخت با سطح ماه به وجود آمده اند. تا مدت ها ستاره شناسان اندکی پیدا می شدند که با نظر پروکتور موافق باشند. در سال 1892 زمین شناسی به نام گرو کارل گیلبرت (Grov Karl Gilbert) گفت که بیشتر حفره های ماه بر اثر برخورد به وجود آمده اند و وی بنای بحثش را بر اندازه بزرگ بعضی از حفره ها استوار کرد. او برای اولین بار تشخیص داد که حوضچه ها (basin) هم جزو حفره ها هستند.

در ابتدای سال 1959 اتحاد شوروی سابق و ایالات متحده آمریکا یک سری از فضاپیماهای روباتی را به ماه فرستادند. در سال 1961 فرستاده شدن آپولو به ماه به تهیه نقشه زمین شناسی ماه با استفاده از عکس و تلسکوپ کمک کرد. این اطلاعات به دانشمندان کمک کرد به طور اساسی تکامل ماه را درک کنند.

 

در سال 1969 آپولو11 بشر را به ماه برد. اولین انسانی که قدم به ماه گذاشت نیل آرمسترانگ بود. بعد از آن شش آپولوی دیگر به فضا فرستاده شد. آخرین فضاپیمای گروه آپولو به نام آپولو17 در سال 1972 به فضا رفت. فضاپیماهای آپولو به فهم بیشتر ما از ماه کمک کردند و اطلاعات بسیار خوبی درباره سیاره های دیگر نیز در اختیار بشر قرار دادند.

 

بعد از آپولو، اتحاد شوروی هم چهار فضاپیمای دیگر لونا را به ماه فرستاد. که آخرین آنها به نام لونا24 در سال 1972 نمونه هایی از خاک ماه را به زمین آورد.

 

فضاپیمای کلمنتهتا سال 1994 فضاپیمای دیگری به ماه نرفت. در این سال ایالات متحده مدارگرد کلمنتین را به ماه فرستاد. در مدت چهار ماه چهار دوربین کلمنتین بیش از دو میلیون عکس از ماه برداشتند و با لیزر، بلندی و عمق کوه ها، حفره ها و اشکال دیگر ماه را اندازه گیری کردند. علایمی که کلمنتین فرستاد حاکی از آن بود که مقدار زیادی آب یخ زده در ماه وجود دارد. این یخ در داخل حفره های قطب جنوب وجود داشت.

 

فضاپیمای "پراسپکتور" هم از ژانویه 1998 تا ژوییه 1999 دور ماه گشت. این فضاپیما فعالیتش را بر عناصر شیمیایی ماه متمرکز کرد، حوزه های مغناطیسی ماه را بررسی کرد و شواهد محکمی پیدا کرد مبنی بر این که در هر دو قطب یخ وجود دارد و مقداری یخ هم در منطقه ای به نام "ریگولیت" قرار دارد.

 

فضاپیمای "اسمارت1" نیز به وسیله آژانس فضایی اروپا در سال 2003 راه اندازی شد تا در سال 2004 دور ماه بگردد. هدف این فضاپیما تحقیق درباره منشأ ماه و عناصر شیمیایی آن بود.

امتیاز به مطلب

Leave a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

To top