حمیده احمدیان راد
بسیارى ازافراد از صحنه هاى خشونت آمیز تلویزیون لذت نمى برند، ولى ناخواسته به تماشاى آنها مى نشینند. در واقع فیلم ها و سریال هاى خشن جذابیت و کششى براى جوانان بخصوص پسران دارد. بر اساس برخى تئورى ها، فیلم هاى خشن مى توانند باعث تخلیه روانى فرد شوند. چون فرد با شخصیت هاى فیلم احساس همذات پندارى مى کند و در نتیجه سرخوردگى هایش را با رفتارها و حرکات او تخلیه مى کند. ولى نظریه هاى روانشناسى بر این موضوع هم تأکید دارند که وقتى زمینه مساعد مثل فقر و بیکارى در جامعه فراهم باشد، پخش فیلم ها و سریال هاى خشن که مرگ و شکنجه و… را ساده مى گیرند به افزایش خشونت و حتى الگوبردارى و تغییر شکل رفتارهاى خشن مى انجامد.
برخى فیلم هاى تلویزیونى، مرگ و قتل را ساده و حتى مضحک جلوه مى دهند و شکنجه و گروگانگیرى در آنها رایج و بى اهمیت تلقى مى شود. به این ترتیب در جامعه اى که اکثریت جمعیت آن را جوانان تشکیل مى دهند و مشکلات اقتصادى و اجتماعى پدیده هاى رایجى است و در نتیجه زمینه پرخاشگرى مهیاست، مى توان انتظار داشت فیلم هاى خشن به افزایش جرم و جنایت دامن بزند. به عقیده کارشناسان، سوء قصد با اسلحه، قتل هاى زنجیره اى و گروگانگیرى در جامعه ایران پدیده هاى نسبتاً جدید و کم سابقه اى هستند و آنها را مى توان به الگوبردارى از صحنه هاى خشونت بار تلویزیون مربوط دانست.
دکتر نسیم مجیدى، استاد ارتباطات مى گوید: “نظریه هاى مختلفى درباره تأثیر تماشاى خشونت تلویزیونى وجود دارد. برخى نظرات حاکى از آن است که تماشاى خشونت تلویزیونى احساسات پرخاشگرایانه تماشاگر را تحریک مى کند و وى مى خواهد آنچه را دیده، بروز دهد. اما نظریاتى هم هست که مى گوید این فیلم ها باعث مى شود فرد احساس پالایش روانى کند و حس کند خودش آن کار را انجام داده و در نتیجه احساس پرخاشگرایانه اش تسکین یابد. در حال حاضر درجه خشونت در جامعه خیلى بالا رفته و حوادث عجیبى رخ مى دهد. به خاطر وجود تنش در جامعه، صحنه هاى خشونت آمیز تلویزیونى نمى تواند نقش تقلیل دهنده خشونت داشته باشد. عوامل تنش زا همچون افزایش فاصله طبقاتى و قشر کم درآمد باعث شده فیلم هاى خشن حالت بدآموزى پیدا کنند و تشدیدکننده خشونت شوند”.
پایگاه اطلاع رسانى پلیس در سایت اینترنتى خود درباره تأثیر رسانه هاى تصویرى خود درباره تأثیر رسانه هاى تصویرى بخصوص تلویزیون از قول معاون مجتمع قضایى خانواده گفته است: “این رسانه ها مى توانند با اطلاع رسانى درست و صحیح در کاهش یا افزایش جرم و بزهکارى تأثیرگذار بوده و با فرهنگ سازى نقش خود را ایفا کنند. اما وجود اشتباهات در فیلم ها و برنامه هاى تلویزیونى باعث مى شود بسیارى از امور حقوقى زیر سؤال برود”. وى استفاده از تصاویر خشونت آمیز در فیلم ها و برنامه هاى تلویزیون را عامل بروز تأثیرات منفى در شعور عمومى اجتماع دانسته است.