وقتی زمین در حدود چهار و نیم میلیارد سال پیش شکل گرفت، به خاطر گرمای زیاد همه آن از سنگ مایع و فلز مایع بود. اما هنگامی که در همان زمان زمین سرد شد، سنگ های آذرین – گرانیت و کوارتز و دیگر انواع سنگ ها تشکیل شدند. وقتی که باد بر روی این سنگ ها وزید و هنگامی که باران بر روی آنها بارید و آنها را شست، ذرات و تکه هایی از این سنگ ها به تدریج شکستند و از هم پاشیدند – این چیزی است که فرسایش نام دارد.
کم کم، این تکه ها و ذرات فرسایش یافته سنگی از قله کوه ها به دره های رودها غلطیدند و وزیدند و سپس رودها آنها را در امتداد دره های رود به اقیانوس ها حمل کردند. این ذرات و قطعات با هم مخلوط شدند تا شن و ماسه و خاک رس بسازند. شن و ماسه و خاک رس بسیار زیادی به سواحل و کناره رودها ختم می شوند، جاهایی که امروزه می توانیم آنها را ببینیم.
مقداری از شن و ماسه و خاک رس به داخل دریاچه ها و اقیانوس ها می ریزند، جایی که در آن گرانش (جاذبه زمین) آب را با فشار روی شن و ماسه و خاک رس وارد می کند و و ذرات خرد و خمیر شده را با هم به سنگ جدیدی تبدیل می کند. اینها سنگ های رسوبی هستند، مانند ماسه سنگ (از شن و ماسه ساخته شده است) و سنگ رست (از خاک رس ساخته شده است).
حدود یک میلیارد سال پیش و در ابتدای شروع آن، گیاهان بر روی زمین وجود داشتند و هنگامی که این گیاهان مردند با شن و ماسه و خاک رس مخلوط شدند تا خاک بسازند. مانند شن و ماسه و خاک رس، خاک معمولی هم به سقوط و یا وزیدن از بالای تپه به درون دره رودها تمایل دارد و سپس در آب در امتداد دره های رودها به اقیانوس ها حمل می شود. به خاطر همین است که زمانی که انسان ها حدود 150،000 سال پیش بر روی زمین ظاهر شدند، بهترین زمین برای شکار و جمع آوری غذا و بعد کشاورزی را در دره های رودها و به ویژه در نزدیکی اقیانوس ها یافتند. فرهنگ های اولیه مثل مصریان در دره نیل، سومری ها در دره های رودهای دجله و فرات، بانتوها در امتداد رود نیجر، فرهنگ وودلند در امتداد رود می سی سی پی شکل گرفتند.
منبع:http://scienceforkids.kidipede.com/geology/rocks/sedimentary/erosion.htm
بسیاری از ما فرسایش خاک را به عنوان عامل اصلی مسطح شدن سطح کوه ها می شناسیم. اما زمین شناسان متوجه شده اند که دو کوه جزیره اوآهو واقع در هاوایی به خاطر وجود آب های زیرزمینی در حال انحلال از درون هستند. به این ترتیب روزی فرامی رسد که اوآهو به جزیره ای تخت و کم ارتفاع تبدیل خواهد شد. بر اساس برآوردهای محققان جزیره اوآهو همچنان بزرگ خواهد شد و این روند تا 1.5 میلیون سال بعد هم ادامه خواهد یافت ولی درنهایت زور آب های زیرزمینی خواهد چربید و جزیره به منطقه ای کم ارتفاع نزول خواهد کرد.
مطالب مرتبط: