دکتر محمدرضا کریمی
هومیوپاتی مانند طب سوزنی یکی از روش های طب مکمل است. هومیوپاتی از دو واژه یونانی “هومیوسن” به معنای “مشابه و همانند” و “پاتوس” به معنای “رنج و بیماری” تشکیل شده است.
حدود 2500 سال پیش اصول کلی “مشابه، مشابه را درمان می کند” توسط بقراط حکیم یونانی مطرح شد. در اوایل قرن نوزدهم، پزشکی آلمانی به نام “ساموئل هانمان” متوجه شد که با خوردن مقداری پوست درخت گنه گنه علایمی شبیه به مالاریا در او بروز پیدا می کند. این در حالی است که از گنه گنه برای درمان مالاریا استفاده می شود. بعد از تحقیق در این زمینه با حیرت به این نتیجه رسید که ماده ای که سبب ایجاد علایم بیماری خاصی در فرد سالم می شود، می تواند علایم همان بیماری را در فرد بیمار معالجه کند.
دکتر هانمان پس از سال ها تحقیق و تجربه مداوم فهرستی از داروهای طبیعی و علایمی که آنها در مردم تندرست تولید می کردند را گردآوری کرد و پس از آن هرگاه شخص بیماری علایم تولید شده در اثر مصرف هر یک از آن داروها را نشان می داد، آن دارو را به او می داد.
از آن زمان تاکنون بیش از 2000 داروی آزموده شده و مؤثر هومیوپاتی به وسیله محققان فهرست شده است.
داروهای هومیوپاتی از موادی که موجب ایجاد علایم مشابه با بیماری مورد نظر می شود استخراج می شوند. دو اصل کلی در هومیوپاتی وجود دارد:
1-مشابه، مشابه را درمان می کند.
2-هر چه دارو رقیق تر و ضعیف تر شود قدرت بیشتری پیدا می کند.
داروهای هومیوپاتی چگونه عمل می کنند؟
اغلب پزشکان با این نگرش به بیماری می نگرند که هرگاه کسی بیمار شود باید دارویی مصرف کند که بتواند با بیماری بجنگد. بنا به تفکر این گروه، این دارو باید بتواند بر اصل ایجاد کننده بیماری نظیر باکتری، ویروس و قارچ غلبه کند. این در حالی است که در طب هومیوپاتی، باور بر این است که بدن انسان خود بالقوه قادر به غلبه بر بیماری های داخلی و خارجی است.
درمان گر هومیوپاتی تلاش می کند ماده ای را که علایمی شبیه به علایم یک بیماری خاص تولید می کند، تجویز کند تا نظام دفاعی و اصلاحی را در بدن تحریک و فعال کند و از این طریق به طور طبیعی بیماری را درمان کند.
اعتقاد بر این است که هرچه دارو ضعیف تر و رقیق تر شود، قدرت بیشتری پیدا می کند.
مایع بسیار رقیق، خاطره ای از ماده اصلی را به جا می گذارد و در خود حفظ می کند. علوم فیزیک و شیمی هسته ای، ماهیت اثر گذاری داروهای هومیوپاتی را روشن می کنند. در فرمول مشهور آلبرت اینشتین E=mc2 انرژی معادل جرم است. بدین معنی که ماده می تواند به انرژی تبدیل شود و در واقع از میزان کمی ماده، میزان بالایی انرژی آزاد می شود. در نتیجه انرژی تولیدی چند مولکول باقی مانده در دارویی رقیق شده برای تحریک و تقویت عملکردهای اساسی بدن انسان کافی است. برخلاف داروهای متعارف که در بدن می گردند و در نهایت دفع می شوند (و اغلب پیش از دفع شدن به اعضای سالم بدن آسیب می رسانند) داروهای هومیوپاتی در نظام بیولوژی بدن انسان تولید مثل می کنند و نظام “شفاگر طبیعی” را تحریک به درمان بیماری می کنند.
درمانگر هومیوپات چگونه عمل می کند؟
جهت درمان، درمان گر هومیوپات شرح کامل و دقیق سلامتی، خلق و خو و تاریخچه فشرده زندگی بیمار را می پرسد. سپس با شناختی که از زندگی بیمار به دست می آورد دارو یا داروهای مورد نظر خود را تجویز می کند. بیشتر داروهای هومیوپاتی گیاهی هستند. اما اندک مواد حیوانی، معدنی و صناعی نیز در بین آنها یافت می شود. درمانگر، داروی مورد نظر خود را با ماده ای جامد (معمولاً با قند لاکتوز) یا ماده ای مایع (معمولاً الکل اتیلیک خالص) مخلوط و رقیق می کند. روند رقیق شدن، ده ها و ده ها بار تکرار می شود. این روش درمانی در انواع بیماری های حسی، عصبی وروحی-روانی کاربرد دارد. اما شرط اصلی مؤثر بودن، اصلاح پذیر بودن امراض است. این بدان معنی است که هومیوپاتی در مواردی که اصلاح مکانیکی و جراحی لازم است کاربرد ندارد. بیماری های طویل المدت مانند آسم و سایر آلرژی ها، اضطراب مشکلات قاعدگی و یائسگی، فشارهای عصبی و نظایر آن از مواردی هستند که می توان درمان آنها را با این روش انتظار داشت. این داروها را می توان برای پیشگیری از بیماری ها نیز به کار گرفت.
برخی از مزایای داروهای هومیوپاتی
به طور کلی این داروها، سه نیاز اساسی بهداشتی را که همانا مؤثر بودن، بی خطر بودن و نیز ارزان قیمت بودن دارو است، برآورده می کنند. تقریباً در بسیاری از اوقات به آسانی از راه دهان مصرف می شوند. طعم بد و یا تزریق دردناک ندارند. سالیان سال بدون از دست دادن اثر درمانی خود باقی می مانند و از همه مهم تر پس از سالیان سال استفاده مداوم هیچ گاه آسیب یا ناراحتی و عوارض خطرناک ایجاد نمی کنند. متأسفانه این داروها “فردیت اختصاصی” دارند. به این معنا که هریک برای فردی بیمار و متناسب با شرایط و نیازهای او آماده می شوند.
براساس فصلنامه محیا-شماره چهارم