محمدرضا کریمی
مغز افراد دوزبانه کلمات مشخصی را سریع تر از بقیه افراد پردازش می کند. به عبارتی توانایی صحبت کردن به زبان دوم تنها نقطه تمایز افراد دو زبانه از سایر افراد نیست. بلکه مغز این افراد هم متفاوت کار می کند. به عنوان مثال یک تحقیق نشان داده که بچه هایی که دو زبان می دانند، آسان تر از دیگران چیستان هایی که نکته انحرافی و گمراه کننده دارند را حل می کنند.
از نتایج دیگر این مطالعه این بوده که دانستن زبان دوم، حتی اگر در سن نوجوانی آموخته شود، بر نحوه خواندن زبان بومی اثر می گذارد. همچنین افراد بعد از آموختن زبان دوم دیگر مثل سابق به کلمات نگاه نمی کنند.
اوا ون آچه، روانشناس برجسته ای است که به همراه همکارانش، این تحقیق را بر روی 45 دانشجوی هلندی زبان، که در سن 14 یا 15 سالگی زبان انگلیسی آموخته بودند انجام داده است. این محققان از شرکت کنندگان در تحقیق خواستند تا مجموعه ای از جملات هلندی را که کلماتی همریشه با زبان انگلیسی در خود داشتند را بخوانند. این کلمات شبیه هم و هم معنی با هم بودند. (مانند لغت sport که در هر دو زبان یک معنی دارد.) این افراد جملات هلندی دیگری که تنها حاوی کلمات غیر همریشه با زبان انگلیسی بودند را هم خواندند.
ون آچه و همکارانش حرکت چشمان شرکت کنندگان در این تحقیق را در هنگام خواندن ضبط کردند. این محققان پس از بررسی حرکات چشم افراد شرکت کننده در آزمایش متوجه شدند که آنها به کلمات همریشه با انگلیسی به طور متوسط هشت برابر کمتر از کلماتی که تنها در زبان هلندی وجود دارد چشم می دوزند و نتیجه گرفتند که مغز این افراد کلماتی که در هر دو زبان وجود دارد را سریع تر از کلماتی که تنها در زبان بومی آنها وجود دارد پردازش می کند.
مهم ترین دستاورد این مطالعه آن بود که حتی موقعی که یک فرد دو زبانه زبان بومی اش را مطالعه می کند، اثر آگاهی او از زبان دوم در او دیده می شود. به قول ون آچه «دو زبانه بودن بر یکی از غیرارادی ترین مهارت های افراد اثر می گذارد و آن را تغییر می دهد».
منبع: http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=bilingual-brains