محمدرضا کریمی
مالتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مزمن با علت ناشناخته است که منجر به التهاب و از بین رفتن میلین در سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) می شود که نتیجه آن اختلال در کارکردهای سیستم عصبی است. (میلین فسفولیپید پروتئینی است که به صورت عایقی رشته های عصبی بزرگ را می پوشاند و در انتقال پیام های عصبی نقش دارد). تظاهرات این بیماری در نوع و شدت با توجه به محل درگیری در مغز و نخاع متفاوت است.
اپیدمیولوژی
سن شروع معمولا 10 تا 59 سالگی است (70% بیماران 40-20 ساله هستند). زنان دو برابر مردان مبتلا می شوند. شیوع این بیماری با فاصله گرفتن از خط استوا افزایش می یابد و در نژادهای مختلف متفاوت است.
سبب شناسی
علت بیماری ناشناخته است. شواهد موجود مکانیسم خود ایمنی را مطرح می کند که طی آن سیستم ایمنی بر علیه میلین فعال می شود و آن را از بین می برد. عواملی مانند استعداد ژنتیکی، منطقه جغرافیایی، عفونتهای ویروسی و فشارهای روحی را در پیدایش آن موثر می دانند.
ژنتیک
اکثر موارد بیماری به صورت اسپورادیک (تک گیر) می باشد. شواهدی دال بر تأثیر استعداد ژنتیکی و ارثی وجود دارد. میزان بروز همزمان در دو قلوهای تک تخمکی (همسان) 30%-25% است. احتمال ابتلا بستگان درجه اول بیماران 15-5 بار بیش از سایرین است. خطر ابتلا در خواهران و برادران فرد مبتلا 5%-2% است در حالی که خطر ابتلا در والدین یا فرزندان فرد مبتلا کمی پایین تر است.
بارداری
میزان عود در طی سه ماهه سوم بارداری کاهش می یابد. بسیاری از مطالعات افزایش میزان عودها را در شش ماه اول بعد از زایمان نشان داده اند. رویهمرفته بارداری اثر درازمدتی روی دوره بیماری یا میزان ناتوانی حاصل از آن داشته باشد.