دکتر محمدرضا کریمی
سه دسته از مواد به عنوان مرطوب کننده، در غلظت های مختلف در ساختمان فراورده ها به کار می روند:
هومکتانت ها Humecatants یا جاذب الرطوبه ها
هیدراتان ها Moisturizers یا مرطوب کننده ها
مواد پوشاننده Occlusives
1-هومکتان ها: این مواد به دو طریق عمل می کنند. یکی این که وقتی روی پوست قرار می گیرند رطوبت محیط را می گیرند و در اختیار پوست قرار می دهند و یا آب موجود در طبقات پایین پوست را به طبقات خارجی کشیده و سبب افزایش آب در طبقه شاخی می شوند. لذا عامل اصلی در شدت تأثیر این مواد رطوبت نسبی هوا است. موادی که به عنوان جاذب الرطوبه پر مصرف ترند عبارتند از:
1-pcna (پیرولیدون کربوکسیلات سدیم)
2-لاکتات سدیم
3-اوره
(هر سه ترکیب فوق جزو مواد تشکیل دهنده NMF هستند).
4-گلیسیرین
5-سوربیتول
6-پروپیلن گلایکول
زمانی که رطوبت نسبی بالا باشد گلیسیرین هومکتان خوبی است. ولی وقتی رطوبت نسبی پایین باشد به طور بر عکس عمل می کند و رطوب پوست را به محیط می دهد.
2-هیدراتان ها یا مرطوب کننده ها: موادی هستند که برخلاف هومکتان ها به طور فعال عمل می کنند. یعنی سبب احتباس آب در طبقه شاخی شده و قدرت جذب آب طبقه شاخی را بالا می برند. وقتی پوست ناسالم باشد سه ترکیب pcna، لاکتات سدیم و اوره به عنوان مرطوب کننده به کار می روند. کلاژن نیز سبب بالا بردن قدرت نگهداری آب می شود.
3-مواد پوشاننده: این مواد از تبخیر آب پوست جلوگیری می کنند و به طور خالص به کار نمی روند (مانند روغن ها، موم ها، استرهای چرب و غیره).