محمدرضا کریمی
دکتر داروساز
مقالات مرتبط: چاقی، دلایل به وجود آمدن و میزان شیوع آن – چگونه بفهمیم که چاقیم یا نه؟ – روش های کنترل وزن – دارودرمانی و جراحی چاقی
نمایه توده بدنی کماکان آسان ترین وسیله اندازه گیری بالینی چاقی به حساب می آید ولی محدودیت کاربرد آن در کودکان، سالمندان و افراد بسیار عضلانی وجود دارد (نمایه توده بدنی BMI= وزن (به کیلوگرم) تقسیم بر مجذور قد (به متر)). همچنین بحث زیادی در مورد تناسب محدوده های این نمایه که برای اضافه وزن و چاقی سفیدپوستان وضع شده، در سایر نژادها از قبیل آسیایی ها وجود دارد. آن چه در موردش شک و تردیدی وجود ندارد ضرورت اندازه گیری بافت چربی مرکزی (شکمی یا احشایی) در ارزیابی بالینی است. چاقی شکمی مخاطرات بیشتری در ابتلا به بیماری هایی مثل نوع دوم مرض قند، اختلال چربی خون، پرفشاری خون و بیماری های قلبی و عروقی ایجاد می کند و سنجش دور کمر ساده ترین راه اندازه گیری آن است. مردانی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند، دور کمری بالای 102 سانتی متر داشته و زنان با دور کمر بیش از 88 سانتی متر در معرض خطر بیشتر هستند. افزایش خطر در مردان از دور کمر 94 سانتی متر و در زنان از دور کمر 80 سانتی متر شروع می شود.
شواهدی مبنی بر زیاد بودن این اندازه ها در آسیایی تبارها وجود دارد. به طوری که دور کمر 90 سانتی متری در مردان و 80 سانتی متری در زنان آسیایی به عنوان شروع محدوده پرخطر پیشنهاد شده است. روش دیگر سنجش بافت چربی مرکزی، نسبت دور کمر به دور باسن است که در مورد ارزشمند بودن آن در مطالعات اپیدمولوژیکی، بحث و تردید وجود دارد.