آیا جانوران هم فرهنگ دارند؟

میمون

میمونانسان ها همواره تلاش کرده اند تمایزات رفتاری بین انسان ها و سایر جانوران را فهرست بندی کنند. اما جانورشناسان می گویند یافتن مشابهت های رفتاری انسان ها و جانوران ساده تر از فهرست بندی تمایزات آنها است. همان طور که می دانیم انسان نیز نوعی جانور محسوب می شود.

تاکنون دانشمندان دست کم بر چهار مؤلفه اصلی که انسان ها را از جانوران متفاوت می کند به توافق رسیده اند که عبارتند از: توانایی صحبت کردن به تعداد زبان های نامحدود، نظریه ذهن یا توانایی بیان وضعیت ذهنی، عقاید، دانش و غیره برای دیگران، خود آگاهی و فرهنگ.

برخی نیز بر شمار دیگری از توانایی ها در انسان نظیر برنامه ریزی، اخلاق، آموزش، استدلال علی و بینش، تأکید می کنند که البته این ویژگی ها در بعضی از اشکال دیگر جانوران هم یافت می شود یا دست کم به صراحت نمی توان آنها را نقطه تمایز انسان ها و جانوران ذکر کرد.

به عنوان مثال به گفته یک جانورشناس هرچند که ما فرهنگ را به عنوان مشخصه انسان درنظر می گیریم اما بسیار مشکل است که آن را به گونه های خودمان محدود کنیم. در روزگار ما اصطلاح “فرهنگ” در زمینه های مختلف به کار می رود و ما فرض می کنیم وقتی این کلمه را به کار می بریم دیگران می دانند منظورمان چیست.

زیست شناسان فرهنگ را متشکل از سه پایه می دانند. مرحله اول توانایی یاد گرفتن یا کپی کردن از افراد دیگر (یادگیری اجتماعی) است. یادگیری اجتماعی در انسان ها کاملاً شناخته شده است به عنوان مثال ما ما می توانیم رفتار دوستانمان را در خوردن و آشامیدن کپی کنیم و بعد این رفتار می تواند تبدیل به سنت می شود.

این مرحله در طیف گسترده ای از جانوران از جمله پرندگان، سگ ها، لاک پشت ها، زنبورهای عسل و دلفین ها و شامپانزه ها هم یافت می شود. اگر در افراد یک گروه از جانوران این یادگیری صورت بگیرد در تمام گروه گسترش پیدا می کند و می تواند به سنت تبدیل شود، به طوری که بسیاری از افراد در یک گروه خاص همان رفتار را انجام می دهند.

برخی سنت را با فرهنگ یکسان فرض می کنند. با این فرض می توان جانور را نیز دارای فرهنگ انگاشت. در حالی که برخی استدلال می کنند گروهی از جانوران به ترکیبی از بسیاری از سنت های مختلف نیاز دارند تا فرهنگ را تشکیل دهند. بنابراین یک اختلاف در این که چگونه رفتار اجتماعی آموخته می شود وجود دارد و آن این که برخی می گویند تنها با تقلید و یا آموختن یک رفتار از افراد دیگر کافی است تا حکم کلمه فرهنگ را به آن بدهیم. دانشمندان می گویند تشخیص این که آیا رفتار مشاهده شده در گروهی از جانوران نشانه فرهنگ آن ها است کار ساده ای نیست.

از آنجایی که جانوران نمی توانند به ما بگویند چگونه رفتاری را از جانوران دیگر یاد می گیرند و یا چرا رفتارهای خاصی را انجام می دهند، لازم است آزمایشات دقیقی انجام شود تا مشخص گردد چرا رفتاری ویژه در گروهی از افراد یافت می شود.

Leave a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

To top