سرزمینی که زمانی بارور و حاصلخیز بوده اینک در اعماق آب های خلیج فارس خفته است. این سرزمین احتمالاً محل سکونت تعدادی از اولین جمعیت های انسانی در خارج از قاره آفریقا بوده است.
احتمالاً ناحیه ای در داخل و اطراف آن چه «واحه خلیج فارس» نامیده می شود، از بیش از صد هزار سال پیش محل سکونت انسان ها بوده است. این واحه حدود 8000 سال قبل به وسیله اقیانوس هند بلعیده شده است. براساس یک نظریه احتمالاً انسان ها هزاران سال پیش از آن چه تخمین های مدل های فرضی کنونی مهاجرت می گویند در سکونت گاه های دایمی این منطقه مستقر شده اند.
در سال های اخیر، باستان شناسان شواهدی از وجود زیستگاه های انسانی مربوط به حدود 7500 سال قبل در امتداد کرانه های خلیج فارس به دست آورده اند. شواهد دیگری هم در این مکان ها به دست آمده که مربوط به پیش از این تاریخ بود اما بیشتر مشتی اردوگاه های پراکنده شکار به نظر می رسید. اما به ناگهان 60 مکان باستان شناسی جدید ظاهر شد. این زیستگاه ها خانه های سنگی دایمی و خوب ساخته شده، شبکه های تجارت راه دور، سفال هایی که به شکل استادانه زینت یافته اند، شواهدی از وجود حیوانات خانگی و حتی قدیمی ترین قایق های جهان را به رخ می کشند.
اما چه چیزی باعث شد چنین زیست گاه های توسعه یافته ای از هم پاشیده شود به طوری که هیچ جمعیتی از ساکنان آنها به جا نماند تا در سابقه باستان شناسی منطقه ثبت شود؟ رز کسی که این نظریه را ارایه داده باور دارد که شواهد مربوط به این جمعیت های قبلی از دست رفته چون که زیر خلیج فارس غرق شده است. شاید هم شواهدی که از وجود جوامع بسیار توسعه یافته در امتداد سواحل خلیج فارس به دست آمده به جریان یافتن سیل در واحه خلیج فارس در 8000 سال قبل مربوط باشد. در واقع امکان دارد که سرزمین های حاصلخیز واحه خلیج فارس در زیر آب های اقیانوس هند فرو رفته باشد و بالا آمدن سطح آب ساکنان این منطقه را از قلب خلیج فارس به اطراف آواره کرده باشد.
داده های تاریخی نشان می دهد که پیش از وقوع این سیل، آبگیر خلیج فارس سطحی بالاتر از آب داشته و در مقایسه با بیابان هایی که آن را احاطه کرده بودند یک پناهگاه ایده آل محسوب می شده است. آب شیرین مورد نیاز منطقه هم از رودهای دجله، فرات و کارون و همچنین چشمه های آب زیر زمینی تأمین می شده است. به این ترتیب در شرایطی که مناطق اطراف در خشک ترین شرایط خود بوده است، واحه خلیج فارس مساحت زیادی داشته و در اوج خود وسعتی معادل کشور انگلیس داشته است.
البته شواهد موجود حاکی از این است زمانی که واحه خلیج فارس بالای آب بوده انسان های امروزی در منطقه ساکن بوده اند. اخیراً در مکان های باستان شناسی منطقه نوعی ابزار سنگی به دست آمده که متمایز از ابزار مرسوم آفریقای شرقی است.
به هرحال واحه خلیج فارس در دسترس مهاجران اولیه از قاره آفریقا بوده و در حالی که بیشتر منطقه غیرقابل سکونت بوده در سراسر عصر یخبندان پناهگاهی را برای آنها فراهم کرده است. احتمال حضور گروه های انسانی در این واحه به طور اساسی درک ما را از حضور انسان در این منطقه و تکامل فرهنگی آن دگرگون کرده. قطعات حیاتی پازل تکاملی انسان شاید هم اینک در اعماق خلیج فارس پنهان باشد.
به این ترتیب شاید قطعات حیاتی پازل تکاملی در اعماق های خلیج فارس نهفته باشد.
منبع: http://www.sciencedaily.com/releases/2010/12/101208151609.htm