هر موجود زنده شناخته شده ای بر روی زمین براساس مجموعه ای از قوانین طبقه بندی و نام گذاری شده است. این قوانین به وسیله دانشمندان سراسر سیاره مورد استفاده قرار می گیرد. اسامی ای که تحت عنوان نام های علمی مورد استفاده قرار می گیرند، نام هایی عادی نیستند.
نام های علمی
نام های علمی براساس مجموعه خاصی از قوانین ایجاد می شوند. دانشمندان برای ایجاد اسامی علمی از یک سیستم دو اسمی یا سیستم نامگذاری دو جمله ای استفاده می کنند. در سیستم دو اسمی دانشمندان، جانوران و گیاهان را براساس جنس و گونه آنها توصیف و نام گذاری می کنند. اولین کلمه جنس و کلمه دوم گونه است.
اولین کلمه با حرف بزرگ نوشته می شود ولی کلمه دوم با حرف بزرگ نیست. نام گذاری دو جمله ای بدین معنی است که نام جانور یا گیاه از دو واژه یعنی دو – اسم (bi-nomial) ساخته شده است. به عنوان مثال انسان ها از نظر علمی انسان های هوشمند (Homo sapiens) نامیده می شوند. همچنین ممکن است با مخفف نام انسان هوشمند H.sapiens نیز برخورد کنید. در این شرایط جنس تنها با حرف اول نشان داده می شود.
روش رده بندی زیستی
رده بندی زیستی، روش طبقه بندی موجودات زنده بر اساس شباهت های بین آنها است. زیست شناسی به نام کارل لینه استفاده از این سیستم نامگذاری را آغاز کرد. لینه همچنین تصمیم گرفت تا کلمات لاتین را در این روش طبقه بندی مورد استفاده قرار دهد.
روش رده بندی زیستی، روش سیستماتیک هم نامیده می شود. در گذشته این سیستم، جانوران و گیاهان را براساس ویژگی ها و روابط گروه بندی می کرد. دانشمندان به ویژگی های (صفات) عادی هر موجود زنده نگاه می کردند و ویژگی های مشترکی که از موجودات زنده به دست می آوردند را برای رده بندی زیستی مورد استفاده قرار می دادند. سپس دانشمندان توانستند اصل و نسب مشترک موجودات زنده را بیابند. بنابراین اگر یک موجود زنده بینی داشت، دانشمندان رد او را میان موجوداتی که بینی دارند می گرفتند. سپس این موجود را به آنها مربوط می کردند (چرا که همه آنها بینی داشتند). در حال حاضر موجودات زنده با ترکیبی از صفات قابل مشاهده و ژنتیک، نه یک ویژگی سطحی (مانند بینی) سازمان دهی می شوند.
روش های مختلف دیگر
در طول سال های اخیر، روش های مختلفی برای گروه بندی موجودات زنده مورد استفاده قرار گرفته است. بعضی از دانشمندان سیستمی به نام سیستم فنتیک را مورد استفاده قرار داده اند که در آن شباهت های فنوتیپی مورد استفاده قرار می گیرد. شباهت های فنوتیپی به معنی شباهت های «فیزیکی» است. در این سیستم دانشمندان جانوران را از نظر ژنتیکشان مقایسه نمی کردند بلکه از این نظر مقایسه می کردند که کدام یک از آنها شبیه هم هستند. در این سیستم موجودات زنده براساس شباهت هایشان گروه بندی می شدند. به عنوان مثال در این سیستم دلفین بیشتر از این که شبیه به انسان باشد به ماهی شباهت دارد. چرا که دلفین ها هم مانند ماهی ها شنا می کنند و باله دارند. اما در واقعیت، دلفین ها پستاندارند و بیشتر به انسان ها شباهت دارند تا به ماهی ها.
برای رده بندی گیاهان و جانوران، چیزی به نام شباهت های ژنوتیپی نیز وجود دارد که همان ژنتیک است. در این مورد می توان تعداد کروموزوم های انسان را مثال زد.
دانشمندان برای طبقه بندی موجودات زنده از سیستم کلادیستی نیز استفاده می کنند. آنها در این سیستم طبقه بندی از شباهت های فیلوژنیک استفاده می کنند. سیستم فیلوژنیک شباهت های تکاملی یک موجود زنده با موجودات زنده یک گروه را مورد توجه قرار می دهد. به این ترتیب پرندگان ممکن است با دایناسورها که خزنده هستند نسبت داشته باشند، چرا که دانشمندان فکر می کنند که پرندگان از دایناسورهای اولیه تکامل یافته اند.
منبع: http://www.biology4kids.com/files/studies_taxonomy.html
مطالب مرتبط: