حمیده احمدیان راد
براساس یک مطالعه نقاطی در جهان هستند که در آینده بیش از جاهای دیگر از اثرات سوء گرم شدن زمین بر منابع غذایی رنج خواهند برد. کشورهای آفریقای جنوبی و هند و منطقه جنوب شرق آسیا هم حساسیت بالایی در مقابل تغییرات آب و هوایی دارند و هم از نداشتن سازوکارهای مقابله با این تغییرات در طولانی مدت رنج می برند.
نقاط دیگری هم هستند که براساس شاخص هایی مثل دسترسی به آب در آینده، تعداد روزهایی که دمای بالای 30 درجه سانتی گراد دارند، درازای فصل رشد گیاهان، روزهای قابل اتکا در رشد گیاهان و میزان بارش، با خطر کمبود غذا مواجهند. این مناطق مکزیک، شمال شرقی برزیل، جنوب آفریقا و آفریقای غربی هستند. تمام شاخص هایی که شمرده شد باز به تغییرات آب و هوایی مربوطند.
در این مناطق امنیت غذایی همیشه یک مسئله بوده. علاوه بر تغییرات آب و هوایی و مسایل اقتصادی، روند افزایش جمعیت هم بر مشکلات آنها می افزاید.
در نقاطی هم ممکن است به خاطر تغییرات آب و هوایی بهره وری از حالت نرمال به زیر سطح متوسط سقوط کند. به عنوان مثال دوره رشد برخی از گیاهان 120 روز است. به این ترتیب حداقل مدتی که محصولی نظیر ذرت نیاز دارد تا رشد کند و به حیاتش ادامه دهد 120 روز است. اگر تغییرات آب و هوایی باعث شود دوره های رشد به کمتر از این زمان کاهش یابد، عواقب زیادی برای پایداری تأمین غذا به دنبال خواهد داشت.
درنهایت براساس این مطالعه جنوب آفریقا (شامل کشورهای نامیبیا، آنگولا، زامبیا، بوتسوانا، موزامبیک و آفریقای جنوبی) در معرض خطر کمبود غذا هستند و شمال شرقی برزیل، مکزیک، پاکستان، هند و افغانستان هم بسیار آسیب پذیرند.
آفریقای جنوبی و به طورکلی آفریقا به وضوح در مقایسه با آمریکای لاتین یا چین مناطق ناامن تری برای تأمین مواد غذایی هستند. چراکه در شرایط کاهش منابع غذایی، موضوع نرخ رشد جمعیت در آفریقا هم مطرح است. اما شمال آفریقا در مقابل تغییرات آب و هوایی آسیب پذیر نخواهد بود. هرچند شورش ها نشان داده به نوسانات قیمت غذا در سطح بین المللی حساس است.
راه حلی که کارشناسان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی پیشنهاد می کنند این است که در کشاورزی در مقیاس کوچک سرمایه گذاری و برنامه ریزی شود. وگرنه با تداوم روند کنونی ممکن است قیمت غذا در 18 سال آینده 70 تا 90 درصد افزایش یابد.