محمدرضا کریمی
گروهی از محققان براساس وضعیت جمجمه و دندان های خزنده ای نیوزیلندی به نام تواتارا مدلی رایانه ای درست کرده اند. آنها به وسیله این مدل رایانه ای نشان داده اند که چگونه فعل و انفعالات پیچیده بین فک ها، ماهیچه ها و مغز ما می تواند از وارد آمدن آسیب به دندان های کاشته (ایمپلنت دندانی) و مفاصل فکمان جلوگیری کند.
تواتارا یک خزنده سوسمار مانند است که اجدادش در زمان دایناسورها در همه جا منتشر بوده اند. برخلاف پستانداران و کروکودیل ها که دندان هایی دارند که به وسیله یک رباط قابل انعطاف داخل حفره دهان نگه داشته می شوند، تواتارا دندان هایی دارد که با استخوان فکش به هم آمیخته. به عبارتی تواتارا هیچ رباطی ندارد و وضعیت دندان های او خیلی شبیه به دندان های کاشته امروزی در انسان است.
دکتر نیل کورتیس یکی از محققان شرکت کننده در این تحقیق می گوید:«موقعی که انسان ها و بسیاری از جانوران دیگر چیزی می خورند جلوی آسیب رسیدن به دندان ها و فکشان را هم می گیرند. آن هم به این خاطر که رباطی دارند که هم هر دندان را سر جایش نگه می دارد و هم وقتی لقمه ای سفت است به مغز انعکاس می دهد.»
دکتر مارک جونز عضو دیگر گروه تحقیقاتی نیز می گوید:«در جوامعی که مثل جوامع غربی از شکر اشباع شده اند بسیاری از آدم ها در نهایت دندان هایشان را از دست می دهند و باید به جای آنها از دندان های مصنوعی یا دندان های کاشته استفاده کنند. آنها همچنین رباط پریودنتال خود را از دست می دهند. (رباط پریودنتال بافت همبندی است که دندان را احاطه و آن را به استخوان فک متصل می کند و سرجایش نگه می دارد.) ما می خواستیم مغز خود تواتاراها به ما بگوید که موقعی که این جانوران چیزی می خورند چه روی می دهد.»
بنابراین این گروه تحقیقاتی مدلی رایانه ای از جمجمه تواتارا درست کردند تا بازخوردی که بین مفاصل فک و ماهیچه ها در یک جانور فاقد رباط های پریودنتال صورت می گیرد را بررسی کنند.
دکتر کورتیس می گوید:«تواتارا مدت 60 سال را به خیر و خوشی در جهان وحش به سر می برد بدون این که نیاز باشد دندان های دیگری جایگزین دندان هایش کند. چراکه این جانور می تواند به طور ناخودآگاه نیرویی که بر مفصل فکش وارد می شود را اندازه گیری و نیروی انقباضات ماهیچه فکش را براین اساس تنظیم کند.»
این یافته توضیح می دهد که چگونه تواتاراها دندان هایشان و انسان ها دندان های مصنوعیشان را مدیریت می کنند تا این دندان ها نشکنند و در نهایت با ناهنجاری های مفصل فک مواجه نشوند. این واضح است که داشتن یک رباط پریودنتال به ویژه برای تنظیم دقیق حرکات جویدن خیلی مفید است و همین مفید بودن می تواند توضیح دهد که چرا این رباط به طور مستقل در اجداد پستانداران، کروکودیل ها، دایناسورها و حتی بعضی از ماهی ها تکامل یافته است.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد انسان هایی که دندان های کاشته یا مصنوعی دارند انتخاب های غذایی ای دارند که به فقدان رباط پریودنتال در آنها مربوط است. اما، تواتارا رژیم غذایی گسترده و متنوعی دارد که شامل سوسک ها، عنکبوت ها، حلزون ها، قورباغه ها و گاه و بیگاه پرندگان دریایی جوان می شود.
به هرحال محققان انجام این قبیل تحقیقات را برای گسترش سلامتی و تندرستی به ویژه در سنین سالمندی حیاتی می دانند.
منبع: http://www.sciencedaily.com/releases/2010/09/100907071351.htm