محمدرضا کریمی
دستگاه عصبی مرکزی شامل مجموعه ای از نورون ها و ارتباطات آنها در مغز و نخاع است. از نظر ساختاری مغز و طناب نخاعی به هم پیوسته هستند و طناب نخاعی به دنبال مغز قرار گرفته است. مغز به وسیله استخوان های جمجمه و نخاع به وسیله استخوان های ستون فقرات مورد حمایت قرار می گیرند.
برخی از تعاریف مربوط به دستگاه عصبی مرکزی
سد خونی مغزی: در سیستم عصبی پدیده ای وجود دارد که حرکات آزادانه مواد را از خون به بافت مغز محدود می کند. این سد، اجازه ورود مایع، گازها و مواد کوچک مولکولی را می دهد و از ورود مواد سمی، پروتئین ها و مولکول های درشت جلوگیری می کند. به وسیله این سد، مواد شیمیایی خطرناک موجود در خون قبل از رسیدن به مغز برداشته می شود.
مننژها: مننژها پرده های پوشاننده مغز و نخاع هستند که به حمایت، حفاظت و تغذیه مغز و نخاع کمک می کنند. خارجی ترین لایه، «سخت شامه» است که غشای بسیار سختی است. در زیر آن غشای ظریفی به نام «عنکبوتیه» قرار گرفته و داخلی ترین لایه، «نرم شامه» است.
مایع مغزی- نخاعی: مایع مغزی- نخاعی یک مایع شفاف است که در حفرات مغز (بطن های مغزی)، کانال مرکزی طناب نخاعی و فضای زیر عنکبوتیه وجود دارد. وجود مایع مغزی- نخاعی برای از بین بردن اصطکاک بین بافت های عصبی و ایجاد وزن مغز ضروری است. همچنین نقش انتقال مواد مغذی به مغز و خارج کردن متابولیت ها (مواد زاید) از مغز را به عهده دارد. مایع مغزی- نخاعی به طور مداوم به وسیله عروق و به میزان 18 سی سی در هر ساعت تولید می شود. در بزرگسالان حدود 150-90 سی سی مایع وجود دارد.
منبع عکس: http://www.beechwoodchiropractic.com/images/yourbody.jpg