محمدرضا کریمی
بخشی از گیاه که در لوله گوارش انسان هضم نمی شود فیبر نامیده می شود. فیبر جزو کربوهیدارت ها به حساب می آید. قسمت اعظم فیبر سلولز است و در ساختمان گیاهان نقش استفامت دهنده گیاه را دارد. مقدار دیگری از فیبر هم برای رشد گیاه به انرژی تبدیل می شود و ممکن است بقیه آن به شکل قند یا نشاسته درگیاه ذخیره شود.
انواع فیبر عبارتند از:
1-غیرمحلول (ساختمانی) شامل: سلولز، همی سلولز، لگینین (گندم و جو کامل، سبوس گندم، دانه ها، مغزها و سبزی ها).
2-محلول در آب شامل، پکتین، صمغ، موسیلاژ (سیب، انگور، آلو، مرکبات، سایر میوه ها، جو، جو دوسر و حبوبات).
عملکرد فیبرها در لوله گوارش
-عملکرد فیبر غیرمحلول در لوله گوارش به این ترتیب است:
– نیاز به جویدن زیاد و ایجاد حس پری شکم
-زمان عبور آب را کاهش می دهد.
-با بعضی از مواد معدنی مثل کلسیم، منیزیم، آهن، روی، مس باند می شود و جذب آنها را کاهش می دهد.
عملکرد فیبر محلول در لوله گوارش به این ترتیب است:
-آب را نگه می دارد.
-تخلیه معده را به تأخیر می اندازد.
-با اسیدهای صفراوی و کلسترول باند می شود و موجب کاهش کلسترول خون می شود.
منبع: اصول علم تغذیه، دوره علمی پودمانی- نگارش: دکتر علی کشاورز، استاد و مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و آزاده نجارزاده، کارشناس ارشد رشته علوم بهداشتی در تغذیه