سلول کوچک ترین واحد زنده موجود در جهان است. همچنین سلول ها واحد سازنده تمام موجودات زنده هستند. هر سلولی یک هسته دارد که حاوی مجموعه ای از دستورالعمل های ساختمانی به نام ژن ها است.
آیا انواع مختلفی از سلول ها در یک نوع موجود زنده وجود دارد؟
بیشتر موجودات زنده دارای انواع بسیار متفاوتی از سلول ها هستند که هریک نقش خاصی را بازی می کنند. سلول هایی که کاری مشابه انجام می دهند، مثل سلول های عضلانی یک جانور، در یک گروه سازمان یافته اند. این گروه بافت نامیده می شود. به عنوان مثال همان سلول های عضلانی که در قالب بافت عضلانی سازمان یافته اند یک وظیفه خاص مثل خم کردن ساق پا را انجام می دهند.
چرا سلول های جانوری و گیاهی با هم متفاوتند؟
هم سلول های گیاهی و هم سلول های جانوری دارای یک هسته و یک غشای پلاسمایی هستند و همچنین حاوی سیتوپلاسمند. اما سلول های گیاهی یک واکوئل پر از مایع و ساختارهای سبزی به نام کلروپلاست دارند. (واکوئل یک فضای خالی در داخل سیتوپلاسم سلول است که به وسیله یک غشا احاطه شده و معمولاً حاوی مایع است. سیتوپلاسم مواد یا پروتوپلاسم داخل یک سلول زنده است، البته به جز هسته.) کلروپلاست ها با استفاده از انرژی خورشید، طی فرایندی به نام فتوسنتز غذا می سازند. سلول های جانوری لازم است مواد غذایی جذب کنند تا زنده بمانند.
ژن ها
ویژگی های موجودات زنده به وسیله ژن هایشان کنترل می شود. ژن های داخل سلول های یک موجود زنده حاوی دستورالعمل هایی برای ساختن پروتئین هایی است. این پروتئین ها سلول ها را می سازند و مسیر کاری آنها را کنترل می کنند. ژن ها از والدین به فرزندان به ارث می رسند.
دی ان ای (DNA) چیست؟
ژن ها از یک ماده شیمیایی به نام دی اکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA) تشکیل شده اند. دی ان ای در هسته همه سلول ها ذخیره می شود. دی ان ای دارای دستورالعمل هایی برای ساخت پروتئین های مورد نیاز برای رشد و نمو موجودات زنده جدید است. این اطلاعات ژنتیکی همچنین به نسل بعد منتقل می شود.
کروموزوم چیست؟
در درون هسته سلول، دی ان ای در داخل ساختارهای دراز نخ مانندی به نام کروموزوم قرار دارد. کروموزوم هاا تنها موقعی که سلول ها تقسیم می شوند زیر میکروسکوپ قابل مشاهده اند. در طول تقسیم سلولی، کروموزوم ها کوتاه و کلفت می شوند، سپس به دو نیمه یکسان تقسیم می شوند، هر نیمه برای هر سلول جدید. تعداد کروموزوم ها در بین گونه های مختلف متفاوت است.