حمیده احمدیان راد
نظم و انضباط اساس تمدن و عاملی است که سبب می شود زندگی بهتر و با سرعت بیشتر به جریان بیفتد. برای همین است که در کتاب “برندگان و بازندگان” آمده:”برنده بیش از بازنده کار انجام می دهد و در انتها باز هم وقت دارد. بازنده همیشه آن قدر گرفتار است که حتی نمی تواند به کارهای ضروری بپردازد”.
میز و دفتر کار افراد موفق همیشه مرتب است. نویسنده های موفق در وقت معینی شروع به نوشتن می کنند، در جای مشخص و مرتبی می نشینند و در تعداد ساعت های معینی می نویسند.
در شرکت های موفق، تجهیزات و وسایل، تمیزند. اشیا در جای معین و مناسب قرار دارند و کارکنان از سر کارشان غیبت نمی کنند. در چنین شرکت هایی حوادث کاری کمتری رخ می دهد.
تیم های ورزشی موفق تیم هایی هستند که نکات انضباطی را به خوبی رعایت می کنند و به شکل منظم سر تمرینات حاضر می شوند.
در خانه ای که نظم و ترتیب حاکم است هیچ کس دنبال وسایلش نمی گردد. چون همه چیز سر جای خودش قرار دارد. به این ترتیب در وقت همه صرفه جویی می شود.
مؤسسه اقتصادی موفق، دفاتر مالی مرتب و منظمی دارد و در هنگام هزینه کردن، انضباط را رعایت می کند.
به طور کلی هر چه مردم یک کشور منظم تر باشند، فرهنگ، اقتصاد و جامعه پیشرفته تری دارند و در آنها حقوق شهروندی بهتر رعایت می شود. حتی کشورهای در حال توسعه ای که خود را به رعایت نظم و انضباط ملزم کنند، پس از مدتی می توانند عقب ماندگی هایشان را جبران کنند. چنین اتفاقی در برخی از کشورهای آسیایی رخ داده است اما این اتفاق در بسیاری از کشورها رخ نمی دهد. بنابراین آنها با انبوهی از ثروت و منابع طبیعی کشورهایی عقب مانده اند.
هر جا نظمی دارد
همه کم و بیش می دانند که نظم و انضباط لازم است. برای همین همه کشورها قانون دارند. در همه کشورها مردم از ساعت معینی شروع به کار می کنند و در ساعت معینی کارشان را به پایان می برند. وسایل حمل و نقل نظیر هواپیما، قطار و کشتی در ساعت معینی حرکت می کنند. اشیا در انبارها چیده می شوند، وسایل در قفسه ها گذاشته می شوند و … . با ورود رایانه به زندگی انسان ها، نظم و انضباط اهمیت به مراتب بیشتری پیدا کرده است. در این شرایط موفقیت، از آن جامعه ای است که بیش از دیگران به نظم و انضباط اهمیت می دهد.
در جوامع منظم و منضبط هر چیزی سر جای خودش قرار دارد. به طوری که هر کسی می داند جای هر چیزی و هر کاری کجاست و هر کاری در وقت و زمان معینی انجام می شود. به همین خاطر در زمان صرفه جویی می شود و بهره وری افراد بالامی رود.
انضباط پیش شرط پیشرفت
خیلی ها نظم را محدود کردن آزادی می دانند. در حالی که تجربه کشورها و حتی شرکت های موفق نشان داده رعایت نظم، احترام بیشتر به حقوق شهروندی را به دنبال دارد. در شرکت هایی که نظم و انضباط در آنها حاکم است، افراد بهره وری و حقوق بیشتری دارند و به نظرات آنها اهمیت زیادی داده می شود.
سینا امیری کارشناس مدیریت می گوید:”ما در بسیاری از شرکت ها و مراکز تولیدی خودمان شاهدیم که دستگاه ها بسیار کثیف است، دستگاه ها دچار مشکلات جدی شده چون منظم و مرتب نگهداری نشده اند و اشکالات کوچک آنها از همان ابتدا و به تدریج برطرف نشده است. در حالی که همه موظفند نسبت به بازبینی ماشین های کارخانه دقیق باشند. تجربه کشورهای صنعتی نشان داده وقتی کارکنان به این امور دقیق می شوند، علاوه بر این که استهلاک دستگاه ها را کاهش می دهند، بازدهی شان بالامی رود، کارهایشان را بهتر انجام می دهند و حتی اهمیت بیشتری به همکارانشان می دهند.
همچنین وقتی هر چیزی براساس کارکردش در جای خودش قرار بگیرد، محل کار همیشه منظم و مرتب و ایمن است. چون احتمال سقوط اشیا یا آتش سوزی، بریدگی ها در اثر از بین رفتن و تیز شدن اشیا و غیره از بین می رود. همین طور نظم و ترتیب موجب می شود افراد از وسایل ایمنی استفاده کنند و از آسیب دیدگی پیشگیری کنند. همه این موارد هم عین حقوق شهروندی است. واقعیت این است که ما هنگامی که شرکت هایمان را مورد بررسی قرار می دهیم، متوجه می شویم مشکلاتی که حاد و پیچیده شده اند، علل ساده ای داشته اند و از بی نظمی سرچشمه گرفته اند. یعنی اگر به موقع مورد توجه قرار می گرفتند به سرعت حل می شدند. درحالی که بی توجهی و بی نظمی سبب شده به مشکلات بزرگی تبدیل شوند که حل آنها زمان زیادی می طلبد و همین بهره وری را به میزان زیادی پایین آورده است”.
افراد بی نظم مانع پیشرفت مراکز و مؤسسات و در نهایت جامعه خواهند شد. سهل انگاری این افراد باعث هرج و مرج می شود و قوانین زیرپا گذاشته می شود. در این شرایط هیچ چیز در جای خودش قرار نمی گیرد.
نظم و انضباط آموختنی است
انضباط امری آموختنی است و به آموزش نیاز دارد. واقعیت این است که آموزش نظم و انضباط هم امر پیچیده ای است.
غالباً ژاپنی ها به خاطر نظم و انضباط شان مورد تحسین قرار می گیرند. آنها آموزش نظم و انضباط را از کودکی آغاز می کنند. والدین به کودکان می آموزند که کفش های خود را به شکل منظم و مرتب جلوی در قرار دهند و کفش های میهمانان را هم جفت کنند. اگر به خاطر داشته باشیم، در گذشته والدین ایرانی هم کودکان را وامی داشتند کفش های میهمانان را جفت کنند. همچنین ژاپنی ها از همان بدو ورود به محل کار یاد می گیرند که ابزارها را تمیز نگه دارند، آنها را بازبینی کنند و همیشه سرجای خود قرار دهند. این نظم از اتلاف وقت و منابع جلوگیری می کند.
اگر انسان اصل را بر رعایت نظم و انضباط قرار نمی داد، هیچ پیشرفت و توسعه ای در کار نبود و نمی شد از تمدن بشری سخن گفت. به خاطر همین است هر جامعه ای که بیشتر به رعایت نظم اهمیت می دهد، از هر نظر خود را از جوامع دیگر جلوتر می کشد. به عبارتی جامعه پیشرفته جامعه بی نظم و ترتیب نیست.