محمدرضا کریمی
رنگ محیط ما در حال آبی تر شدن است. چنین تغییری ممکن است پیامدهای مهمی برای جانوران در حال انقراض به همراه داشته باشد.
جمعیت های جانوری و محیط اطرافشان با چه سرعتی در طول زمان تغییر می کنند؟ بوم شناسان برای توصیف این تغییرات از رنگ طیفی استفاده می کنند.
آنها ارتباط بین تغییرات رخ داده در محیط و نوسانات به وجود آمده در جمعیت های جانوری ظرف 30 سال گذشته را مورد بررسی قرار داده اند. دانشمندان این تغییرات را به صورت طیفی رنگی توصیف می کنند. به این ترتیب که رنگ قرمز را برای توصیف محیط یا جمعیتی مورد استفاده قرار می دهند که در طول زمان آهسته تر تغییر می کند. به عنوان مثال سرعت تغییر درجه حرارت اقیانوس با رنگ قرمز توصیف می شود. رنگ آبی هم دلالت دارد براین که تغییرات سریع تری رخ می دهد (مثل بروز تغییرات در دمای هوا).
مدل ها و نظریه های گوناگونی که تاکنون ارایه شده اند حاکی از این هستند که رنگ طیفی محیط قاعدتاً بر رنگ طیفی جمعیت های جانوری اثر می گذارد. درواقع هم رنگ تغییرات در محیط با رنگ تغییرات در جمعیت های جانوری منطبق است. جالب تر این که رنگ محیط ما آبی تر می شود. به عبارت دیگر در طول زمان سرعت تغییرات بیشتر می شود.
دکتر رومن یکی از محققانی که در این زمینه کار کرده می گوید:«ما با استفاده از داده های این رشته برای اولین بار نشان دادیم که رنگ تغییرات در نقشه های محیطی بر روی رنگ تغییرات در جمعیت جانوران قرار می گیرد. به این ترتیب که محیط قرمزتر به معنی جمعیت های قرمزتر است و محیط آبی تر به معنی جمعیت های آبی تر است. همچنین فهمیدیم که رنگ محیط درحال تغییر است و آبی تر می شود که این ظاهراً نتیجه تغییرات آب و هوایی درحال وقوع است.»
تغییر رنگ به تغییر در رنگ طیفی مربوط می شود اما به عنوان مثال قرمز به معنی دماهای گرم تر است. رنگ طیفی به ما می گوید که دما چقدر سریع یا چقدر کند در طول زمان نوسان می یابد. اگر سرعت تغییرات نسبتاً کند باشد، پس ما می گوییم که دما طیف قرمز دارد و اگر تغییرات سریع باشند، پس گفته می شود که دما آبی است. وقتی ما از این صحبت می کنیم که دما آبی تر می شود، منظورمان این است که نوسانات در دما در طول زمان سریع تر می شود.
مطالعات نشان داده رنگ طیفی یک جمعیت بر انقراضش اثر می گذارد. بعضی از مدل های ساده به ما می گوید که جمعیت های آبی تر- یعنی آنهایی که در طول زمان سریع تر نوسان می یابند کمتر در خطر انقراض اند. چراکه وقتی محیط سریع تر تغییر می کند احتمالش زیاد است که به دنبال شرایط ناسازگار، شرایط بهتر به وجود آید.
این خبر خوبی است. اما محققان هشدار می دهند خطراتی گونه های جانوری را تهدید می کند که این اخبار را خنثی می کند. چراکه از بین رفتن زیستگاه ها یا بهره برداری بی رویه انسان از زیستگاه های جانوران را نمی توان نادیده گرفت و اینها احتمالاً از نوسانات رنگ دما مهم ترند.
منبع: http://www.physorg.com/news/2011-04-climate-environment-bluer.html